گام به گام فصل 14 علوم هفتم

گفت ‌و گو کنید صفحه 118 علوم هفتم

به نظر شما دستگاه گردش مواد باید چه بخش‌ هایی با چه مشخصاتی داشته باشد؟ 
پاسخ: 1- مایعی که مواد توسط آن جریان داشته باشند. (خون)
2- لوله‌ هایی که خون در آنها جریان داشته باشند. (رگ)
3- بخشی که مانند تلمبه عمل کند و خون را در تمام بدن به گردش در آورد. (قلب)

فعالیت صفحه 118 علوم هفتم

به صدای قلب گوش دهید: با استفاده از گوشی پزشکی صدای قلب خود و دوستانتان را بشنوید. در کجای سینه صدای قلب بهتر شنیده می‌شود؟ 
پاسخ: در سمت چپ

سعی کنید تعداد ضربان قلب خود را در یک دقیقه بشمارید.

تعداد ضربان قلب در همه افراد یکسان نیست.

اطلاعات جمع‌ آوری کنید صفحه 119 علوم هفتم

درون قلب، دریچه‌ های دهلیزی – بطنی و سینی قرار دارند. به نظر شما وجود این دریچه‌ها چه اهمیتی دارد؟ با استفاده از منابع مختلف درباره این دریچه‌ها اطلاعاتی را جمع‌آوری و در کلاس گزارش کنید.
پاسخ:

باعث یک طرفه شدن جریان خون میشود.

آزمایش کنید صفحه 119 علوم هفتم

وسایل و مواد: قلب گوسفند، قیچی، گُمانه (سوند)
روش آزمایش
۱- با کمک معلم خود ابتدا جلو و عقب قلب، سپس چپ و راست قلب را مشخص کنید.

پاسخ: در قسمت شکمی عروق کرونر به سمت چپ و پایین کشیده شده اند.

جواب کامل تر جهت مطالعه بیشتر:
سطح جلویی حالت محدب دارد ولی سطح عقبی حالت مسطح دارد. رگ‌ های کرونر در سطح جلویی اُریب هستند ولی در سطح عقبی عمودی هستند. در نمای شکمی بیشتر سرخرگ‌ها دیده می‌شوند و در نمای پشتی بیش‌تر سیاهرگ‌ها دیده می‌شوند.

۲- با توجه به ضخامت دیواره و میزان خاصیت ارتجاعی رگ‌ها، سرخرگ‌ها را از سیاهرگ‌ها تشخیص دهید.

پاسخ: سرخرگ‌ها دیواره‌ ماهیچه‌ای، قطورتر و محکم‌تر و دهانه رگ گرد و کوچک است. ولی سیاهرگ‌ها دیواره شل، نازک و نرم یا دهانه بیضی و بزرگ دارند.

۳- با راهنمایی معلم، برش‌ هایی در قلب ایجاد کنید تا بتوانید حفره‌ها، دریچه‌ها و رگ‌ های مختلف قلب را تشخیص دهید.
پاسخ: در امتداد سوندی که به آرامی از سرخرگ‌ها وارد قلب کرده‌ایم قلب را برش می‌دهیم و دریچه بین دهلیز و بطن و دیواره بطن راست و چپ کاملاً مشخص می‌شوند.

۴ -سمت چپ و راست قلب را با هم مقایسه کنید. چه تفاوتی با هم دارند؟ چرا؟
پاسخ: قسمت سمت چپ و پایین ضحامت بیشتر دارد زیرا دیواره بطن چپ قرار دارد که ضخیم ترین حفره قلب است.

فعالیت صفحه 120 علوم هفتم

درباره درستی یا نادرستی عبارت زیر در گروه خود گفت‌وگو کنید.
الف) همه سرخرگ‌ها خون روشن و همه سیاهرگ‌ها خون تیره دارند.
پاسخ: نادرست است، زیرا بخش چپ قلب دارای سرخ رگ و سیاه رگ است ولی در هر دو خون تیره جریان دارد.

ب) مسیر حرکت خون در حفره‌ها، دریچه‌ها و رگ‌ های اصلی قلب را با ذکر نام و با استفاده از پیکان، مشخص، و درباره درستی آن در گروه خود گفت‌وگو کنید.در گزارش خود خون تیره و روشن را با رنگ‌ های مختلف نشان دهید.
پاسخ: یک گردش کامل خون شمال گردش خونه تصفیه ای (ششی) وگردش خون عمومی به ترتیب زیر است.

خون اندام ها » سیاهرگ زیرین و زبرین » دهلیز راست » دریچه ی سه لتی » بطن راست دریچه ی سرخرگ ششی »  سرخرگ ششی »  شش ها » سیاهرگ ششی  » دهلیز چپ »  بطن چپ » دریچه سرخرگ آئورت »  سرخرگ آنورت »  همه ی اندام ها

فکر کنید صفحه 121 علوم هفتم

در شکل زیر مراحل کار قلب را مشاهده می‌کنید. به مجموع این سه مرحله ضربان قلب می‌گویند. خون در هر مرحله چه مسیری را طی می‌کند؟

پاسخ: 1- انقباض دهلیزها (1/0 ثانیه): خون از دهلیز راست وارد بطن راست و از دهلیز چپ وارد بطن چپ می‌شود.
2- انقباض بطن‌ ها (3/0 ثانیه): خون از بطن راست وارد سرخرگ ششی و از بطن چپ وارد سرخرگ آئورت می‌شود.
3- استراحت عمومی یا انبساط عمومی قلب (4/0 ثانیه): خون از بزرگ سیاهرگ‌ها وارد دهلیز راست و از سیاهرگ‌ های ششی وارد دهلیز چپ می‌شود.

فعالیت صفحه 122 علوم هفتم

با توجه به شکل‌ های قبل و تشریح قلب که انجام دادید در جدول زیر مشخص کنید کدام ویژگی به سرخرگ و کدام به سیاهرگ مربوط است.

فعالیت صفحه 122 علوم هفتم

– نبض خود را حداقل در سه نقطه بدن حس و شمارش کنید.
– پزشکان به جای استفاده از گوشی برای شمارش ضربان قلب از نبض استفاده می‌کنند؛ چرا؟
پاسخ: زیرا نبض را بهتر احساس میکنیم مخصوصا در رگی که از روی یک استخوان عبور کرده باشد. تعداد نبض با ضربان قلب برابر است.

– نبض خود و دوستان تان را قبل و بعد از مدتی که دویدید، اندازه بگیرید. چرا نبض در شرایط مختلف متفاوت است؟
پاسخ: وقتی بدن نیاز به خون و اکسیژن بیشتر داشته باشد، کار قلب زیاد شده و تندتر می‌زند. ورزش، هیجان، عصبانیت و زیاد خوردن غذا کار قلب را بیش ‌تر می‌کنند و تعداد ضربان قلب را افزایش می‌دهد.

فعالیت صفحه 123 علوم هفتم

با استفاده از تیغه‌ های آماده خونی که در آزمایشگاه دارید، می‌توانید انواع یاخته‌ های خونی را در زیر میکروسکوپ ببینید.
پاسخ: تهیه این تیغه ‌ها از آزمایشگاه‌ های تشخیص طبی آسان است.

اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه 123 علوم هفتم

الف) در مورد تعداد انواع یاخته‌ های خونی تحقیق، و گزارش خود را به کلاس ارائه کنید.
پاسخ: 

تعداد گلبول های قرمز خون حدود  5,000,000 (5 میلیون) عدد در هر میلیمتر مکعب خون است

تعداد گلبول های سفید خون حدود 7,000 عدد در هر میلی متر مکعب خون است.

تعداد پلاکت های خون حدود 200,000 تا 400,000 عدد در هر میلی متر مکعب خون است.

ب) در گزارش‌ های آزمایش خون دو اصطلاح RBC و WBC دیده می‌شود. درباره آنها تحقیق، و نتیجه را به کلاس گزارش کنید.
پاسخ:
RBC: مخفف سلول قرمز خون
WBC: مخفف سلول سفید خون است.

R= قرمز

W= سفید

PDF کتاب درسی علوم هفتم