گام به گام درس 7 فارسی هشتم
نام درس: آداب نیکان
خود ارزیابی صفحه 55 فارسی هشتم
1-سه درس که بهلول به جنید اموخت چه بود؟
پاسخ: 1-در خوردن اصل آن است که لقمه‌ی حلال باید و اگر حرام را صد از این گونه آداب به جا بیاوری فایده ندارد و سبب تاریکی دل شود.
2-در سخن گفتن نیز باید اول، دل، پاک باشد و نیت درست باشد و آن گفتن برای رضای خدا باشد و گرنه سکوت و خاموشی بهتر و نیکوتر باشد
3- در آداب خواب، اصل این است که در دل تو بغض و کینه و حسد مسلمان نباشد و در ذکر حق باشی تا به خواب روی.
2- در زندگی امروزی، چه آسیب‌هایی انسان را تهدید می‌کند؟
پاسخ: استفاده از فناوری های پیشرفته هر چند که ما را کمک می‌کند، اما اگر از آنها درست استفاده نشود همان قدر که کمک می‌کند ما را تهدیده هم می‌کند. استفاده نا به جا و نسنجیده از امکاناتی که فراهم آمده است. شکستن شکوه و حرمت انسانی و کم رنگ شدن آداب و اخلاق، رهاورد تمدن ماشینی و علم زده غرب است.
3- به نظر شما بهترین زمان سخن گفتن و بهترین زمان سکوت و خاموشی، چه هنگامی است؟
پاسخ: زمانی که از شخص سوالی پرسیده شود جواب دهد و هنگامی که دیگران سخن می‌گویند و از او سؤال نشده است، سکوت کند.
4- چرا باید حریم قانون، دین و هنجارهای اخلاقی، فرهنگی و آداب جوانمردی را رعایت کنیم؟
پاسخ: چون رعایت آن به نفع ماست و وظیفه هر شهروند رعایت آنهاست. گذشته از آن اگر ما رعایت نکنیم ممکن است به آتش همان بی حرمتی خود، بسوزیم.
گفت‌وگو صفحه 56 فارسی هشتم
1- درباره به کارگیری درست تلفن همراه و رایانه، گفت‌وگو کنید.
پاسخ: از این وسیله به موقع و به جا استفاده کنیم. در استفاده از آنها هنجارهای اجتماعی، اخلاقی، حریم خصوصی و حرمت افراد و قانون را از بین نبریم. استفاده نابه جا و نسنجیده از آنها ضربه‌ی جبران ناپذیری به جامعه و افراد وارد می‌کند.
2- دو متن درس «آداب نیکان» را با هم مقایسه و تفاوت‌ها و شباهت‌های آنها را بیان کنید.
پاسخ: شباهت‌ها: هر دو نثر هستند، متن هر دو قابل فهم است، هر دو در پی آموزش مفاهیمی هستند.
پاسخ: تفاوت‌ها: نثر اولی قدیمی‌تر است، نثر دومی امروزی‌تر، کلمات به کار رفته در نثر اول، کلماتی هستند که در زمان‌های قدیم کاربرد داشت و مربوط به مسائل آن روزها بود. اما در نثر دومی کلماتی به کار رفته است که امروزه در اجتماع از آن استفاده می‌شود. ما می‌توانیم نثر اولی را بخوانیم و بفهمیم اما یک انسانی که در آن دوره زندگی می‌کرد ممکن است نثر دومی را بتواند بخواند اما چیزی از آن نفهمد. چون کلمات آن امروزی هستند. در هر دو نثر کلمه‌های زبان بیگانه وجود دارد. در اولی کلمات عربی و در دومی کلمات انگلیسی.
فعالیت های نوشتاری صفحه 57 فارسی هشتم
1- در متن درس، واژه هایی را بیابید که در آنها یکی از حروف «ع، غ، ض، ذ» به کار رفته باشد؛ سپس معنای هر یک را بنویسید.
پاسخ: بغدادی: اهل شهر بغداد – عارفان: خداشناسان – عرض کردن: گفتن – طعام: غذا – بی‌موقع: بی‌وقت – حضرت: لقبی برای احترام است – معترف شدی: اعتراف کردی – فرع: غیر اصل – رضای خدا: راضی بودن خدا – بغض: کینه، بد خواهی – ذکر: گفتن نام خدا در زیر لب – علمی: منسوب به علم – عقل: منطق، قوه تمییز انسان – استعداد: توانایی – جامعه: مجموعه‌ای که با هم زندگی می‌کنند. – اجتماعی: جمعی – عصر: دوره – اعتقاد: معتقد بودن – معیار: ملاک‌های ارزشیابی – غرب: اروپا – فضا: محل اشغال چیزی – ذهن: خاطره، فکر – متعالی: بلند مرتبه – غفلت: بی‌خبری – غوغا: داد و فریاد – فضایل: ارزش‌ها، خوبی‌ها – دعوی: ادعا کردن – دعا: خواسته
2- در متن زیر، گروه‌های اسمی را بیابید و هسته هر یک را مشخص کنید.
پاسخ: انسان، موجودی (هسته) اجتماعی (وابسته) است و جامعه، هنجار(هسته) های فرهنگی (وابسته)، سنّت (هسته) های اعتقادی (وابسته) و ارزش (هسته) های خاصی (وابسته) دارد.
3- برای خواندن درست و مناسب متن «آداب نیکان» چه لحنی را باید برگزید؟
پاسخ: برای متن اول لحن گفتگو بر اساس شخصیت‌های هر گروه که همان لحن داستانی است، مناسب است و برای متن دوم لحن گزارشی مناسب‌تر است.
کتاب درسی فارسی هشتم