گام به گام درس 4 فارسی نهم

خود ارزیابی صفحه 33 فارسی نهم

1- در متن درس، چه کسانی به عنوان مشاوران خوب، معرّفی شده‌اند؟
پاسخ: پدر، مادر، معلمان دلسوز، مربیان با تجربه

2- به نظر شما چرا سعدی، پسر نوح (ع) را با سگ اصحاب کهف، مقایسه کرده است؟
پاسخ: سعدی به تأثیر هم نشینی اشاره دارد و اینکه اگر انسان از خانواده مهمی هم باشد، دوست و همنشین بد می‌تواند او را از آن خانواده دور کند. همچنین می‌خواهد تأثیر هم نشین خوب را نیز یادآور شود اگر انسان خانواده و تبار والایی هم نداشته باشد، به واسطه هم نشینی با انسان‌های خوب و ارزشمند، ارزشمند و والا می‌ِشود، چون هم نشینی تأثیر خود را می‌گذارد.

3- چرا باید از معاشرت با هم نشین بد، پرهیز کرد؟
پاسخ: هم نشینی و معاشرت با انسان‌های بد، اگر چه تأثیر مستقیمی بر ما ندارد اما تأثیر غیر مستقیم دارد.

گفت و گو صفحه 34 فارسی نهم

۱- درباره آیات، روایات و داستان‌ها و اشعار دیگری که درباره دوستی و دوست‌یابی دوره نوجوانی شنیده یا خوانده‌اید، گفت وگو کنید.
پاسخ: بزرگان و سخن سرایان درباره دوست و دوستی مطالب فراوانی را بیان فرموده‌اند. بزرگان در زمینه دوست و دوست یابی هم عقیده‌اند. آنها دوست را نعمت و ارزش و احترام دوست را بر خود واجب می‌دانند. توصیه به داشتن دوست خوب می‌کنند و از داشتن دوست بد بر حذر می‌دارند.

بیا تا قدر همدیگر بدانیم * که تا ناگه ز یکدیگر نمانیم
چو مؤمن آیینه مؤمن یقین شد * چرا با آیینه ما رو گرانیم؟
کریمان جان فدای دوست کردند * سگی بگذار ما هم مردمانیم
غرض‌ها تیره دارد دوستی را * غرض‌ها را چرا از دل نرانیم مولوی

درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد * نهال دشمنی بر کن که رنج بی‌ شمار آرد…
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است * با دوستان مروت، با دشمنان مدارا…. حافظ

۲- درباره بیت زیر، گفت وگو کنید و نتیجه را به کلاس گزارش دهید.
دیدار یار غایب، دانی چه ذوق دارد؟ * اَبری که در بیابان بر تشنه‌ای ببارد
پاسخ: ذوق و شوقی که انسان از آمدن و دیدن یار غایب خود دارد شادابی و خوشحالی خاصی را به ما منتقل می‌کند و مانند ذوق و شوق موجوداتی است که در بیابان زندگی می‌کنند و ابر بارانی بر آنها می‌بارد. لذت دیدن دوست غایب شاید یکی از لذت بخش‌ترین اتفاق‌های دنیا باشد. لذتی که نمی‌توان آن را با هیچ چیز دیگر جایگزین کرد.

نوشتن صفحه 35 فارسی نهم

1- حرف‌های جدول را به گونه‌ای به هم بپیوندید که واژه‌هایی از متن درس به دست آید.

پاسخ: حروف ‌های پشت سرهم جدول طریقت، ذوق، مصائب، خصال
حروف ‌های جدا از هم جدول: خصلت، سلامت، واقع، خوب و…

2- کلمه مناسب را با توجّه به جمله، انتخاب کنید.
الف) تنهایی یکی ازسنگین‌ترین مصائب است. (سنگین ، سنگین تر، سنگین ترین)
ب) یار بد، بدتر بوَد از مار بد. (بد، بدترین، بدتر)
ج) میهن ما زیباتر از هر کشور دیگر جهان است . (زیبا، زیباتر، زیباترین)

3- دو نمونه پرسش اِنکاری از درس‌های پیشین بیابید و بنویسید.
پاسخ:-دیدار یار غایب، دانی چه ذوق دارد؟ اَبری که در بیابان بر تشنه‌ای ببارد
دیدار یار غایب، دانی چه ذوق دارد؟ ابری که در بیابان بر تشنه ای ببار

4- مفهوم کلّی حکایت زیر را در یک بند بنویسید.
یکی از بزرگان، پارسایی را گفت: «چه گویی درحقِ فلان عابد که دیگران درحقِ وی به طعنه، سخن‌ها گفته‌اند».
گفت: «بر ظاهرش، عیب نمی بینم و در باطنش، غیب نمی دانم». (گلستان سعدی)
پاسخ: درباره دیگران زود قضاوت نکنیم، حرف‌های دیگران را ملاک قضاوت خود قرار ندهیم. روی عیب‌های دیگران تکیه نکنیم و…

فرصتی برای اندیشیدن صفحه 40 فارسی نهم

 1- هلن کلر پس از بیماری به وسیله کدام یک از حواس پنج گانه خود با جهان خارج ارتباط داشت؟
پاسخ: با حرکات اشاره به وسیله دستش

2- منظور کلر از این جمله ها «در این راه بارها به عقب می لغزیدم، کمی جلو می رفتم سپس امیدوار می شدم» چیست؟
پاسخ: یعنی من در این راه با مشکلاتی روبرو می شدم و به زمین می افتادم، اما دوباره تلاشم را می کردم و رو به جلو حرکت می کردم و بعد از آن به خود امیدوار می شدم.

3- نویسنده چه چیزهایی را برای خود نور خورشید و بهشت دانسته است؟
پاسخ: نویسنده کتاب را برای خود نور خورشید و ادبیّات را بهشت دانسته است.